స్వాతంత్ర సమరయోధురాలు బేగం హజ్రత్ మహల్ జీవిత చరిత్ర
బేగం హజ్రత్ మహల్: స్వాతంత్ర సమరయోధురాల జీవిత చరిత్ర
ప్రారంభ జీవితం
బేగం హజ్రత్ మహల్ 1820లో ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని ఫైజాబాద్ జిల్లాలో జన్మించింది. ఆమెకు మొదట “ముహమ్మదీ ఖనుమ్” అనే పేరు. ఆమె తండ్రి మీర్జా అలీ, అవధ్ నవాబుల ఆస్థానంలో ప్రముఖ పాత్రధారి. ఆమెకు మంచి విద్యా ప్రావీణ్యం ఉన్నప్పటికీ, వివాహం తరువాత ఆమె పేరు “మహాక్ పారి బీబీ”గా మారింది.
వివాహం మరియు అవధ్ ప్రవేశం
1840లో, బేగం హజ్రత్ మహల్ అవధ్ చివరి నవాబ్ వాజిద్ అలీ షా‌తో వివాహం చేసుకుంది. వాజిద్ అలీ షా ఒక కళా మరియు సంస్కృతి అనుయాయిగా, కవిత్వం మరియు సంగీతంలో మోజు కలిగినవాడు. బేగం హజ్రత్ మహల్ తన భర్తకు సహకరించింది మరియు అవధ్ రాష్ట్ర పరిపాలనలో చురుకుగా పాల్గొంది. ఆమె గొప్ప దాతృత్వంతో కూడా ప్రసిద్ధి చెందింది.
1857 తిరుగుబాటు
1856లో, బ్రిటీష్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ అవధ్‌ను స్వాధీనం చేసుకొని నవాబ్ వాజిద్ అలీ షాను కలకత్తాకు బహిష్కరించారు. ఈ చర్య వల్ల అవధ్ ప్రజలలో విస్తృతమైన ఆగ్రహం పుట్టింది. 1857లో, సిపాయిలు తిరుగుబాటులో చేరారు మరియు ఉత్తర భారతదేశం మొత్తం తిరుగుబాటులో మునిగిపోయింది.
బేగం హజ్రత్ మహల్ ఈ తిరుగుబాటులో కీలక పాత్ర పోషించింది. ఆమె అవధ్ రాష్ట్రాన్ని నిర్వహించి, తన కుమారుడు బిర్జిస్ ఖాదర్‌ను అవధ్‌కు కొత్త నవాబ్‌గా ప్రకటించింది. ఆమె నానా సాహిబ్, తాంతియా తోపే, మరియు రాణి లక్ష్మీబాయి వంటి ఇతర తిరుగుబాటు నాయకులతో కలిసి బ్రిటిష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా భారీ పోరాటాన్ని ప్రారంభించింది.
Biography of Begum Hazrat Mahal
Biography of Begum Hazrat Mahal
లక్నో ముట్టడి
1857లో, లక్నోలోని రెసిడెన్సీని బ్రిటిష్ సైన్యానికి ముట్టడించారు. బేగం హజ్రత్ మహల్ మరియు ఆమె దళాలు ముట్టడిలో కీలక పాత్ర పోషించాయి. వారి ప్రతిఘటన కారణంగా బ్రిటిష్‌లు ముట్టడిని ఎత్తివేయవలసి వచ్చింది.
పాటుబడే జీవితం
లక్నో ముట్టడికి తరువాత, బేగం హజ్రత్ మహల్ బ్రిటీష్ వారికి వ్యతిరేకంగా పోరాటం కొనసాగించింది. ఆమె దేశంలోని అనేక ప్రాంతాల్లో తిరుగుబాటును కొనసాగించి, బ్రిటిష్ శక్తులు శక్తివంతంగా వచ్చి తిరుగుబాటును అణిచివేశాయి. ఆమెకు నేపాల్‌కు పారిపోవాల్సి వచ్చింది, అక్కడ ఆమె శేష జీవితాన్ని గడిపింది.
మరణం మరియు వారసత్వం
బేగం హజ్రత్ మహల్ 1879లో కలకత్తా లో మరణించింది. ఆమె భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో చేసిన కృషి అపారమైనది. ఆమె తన ధైర్యం, నాయకత్వంతో అనేక మందిని ప్రేరేపించింది. ఆమె మహిళల హక్కుల కోసం పోరాడిన చిహ్నం మరియు ఆమె విద్య మరియు సాధికారత కోసం చేసిన కృషి అనేక భారతీయులకు స్ఫూర్తిగా నిలుస్తుంది.
భారత ప్రభుత్వం 1984లో ఆమె గౌరవార్థం ఒక స్మారక పోస్టల్ స్టాంపును విడుదల చేసింది. అనేక విశ్వవిద్యాలయాలు మరియు సంస్థలు ఆమె పేరు మీద భవనాలు మరియు వీధులు పెట్టాయి.
ముగింపు
బేగం హజ్రత్ మహల్ భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో ఒక ముఖ్యమైన నాయకురాలిగా నిలుస్తుంది. ఆమె ధైర్యం, నాయకత్వం, మరియు నిబద్ధత బ్రిటీష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటును ప్రేరేపించడంలో కీలకమైనవి. ఆమెకు చేసిన సేవలు భారతదేశ స్వాతంత్ర్యానికి మరువలేని కృషిగా నిలుస్తాయి.